MVC Nedir ?
MVC (Model-View-Controller), yazılım geliştirme sürecinde kullanılan bir tasarım desenidir ve uygulamaların geliştirilmesi sırasında işlevsellik, kullanıcı arayüzü ve veri yönetimini birbirinden ayırmayı amaçlar. Bu yapı, kodun düzenli, kolay anlaşılır ve sürdürülebilir olmasını sağlar. Özellikle web ve masaüstü uygulamalarında sıkça tercih edilir. MVC, üç ana bileşenden oluşur:
-
Model: Uygulamanın veri kısmını temsil eder. Veriler üzerinde işlemler yapan, onları saklayan veya dış kaynaklardan (örneğin bir veritabanı) alan katmandır. Örneğin, bir e-ticaret uygulamasında ürünler, kullanıcılar veya sipariş bilgileri Model tarafından yönetilir. Model aynı zamanda iş mantığını içerir. Yani bir sipariş oluştururken stok kontrolü yapmak ya da bir kullanıcı girişinde doğrulama işlemlerini yürütmek Model’in sorumluluğundadır.
-
View: Uygulamanın kullanıcıya gösterdiği arayüzdür. Ekranda gördüğümüz butonlar, metinler, tablolar gibi tüm görsel elemanlar View katmanında yer alır. Ancak bu katman sadece veri gösterimi ile ilgilenir; veriler üzerinde herhangi bir işlem yapmaz. Örneğin, bir alışveriş sepetinin içeriğini gösteren bir sayfa View olarak tanımlanabilir. View, genellikle Model’den gelen veriyi kullanıcıya sunar ve kullanıcıdan gelen etkileşimleri Controller’a yönlendirir.
-
Controller: Kullanıcıdan gelen komutları alır, iş mantığını uygulamak için Model ile iletişim kurar ve sonuçları View’a gönderir. Örneğin, bir kullanıcı giriş yaptığında, Controller bu bilgiyi alır, Model üzerinden doğrulama işlemi yapar ve ardından kullanıcıya uygun bir sayfa görüntülemek için View’a yönlendirme yapar. Controller, Model ve View arasında bir köprü görevi görerek uygulamanın işleyişini sağlar.
MVC’nin en büyük avantajı, uygulamanın farklı parçalarını birbirinden bağımsız olarak geliştirme ve yönetme imkânı sunmasıdır. Örneğin, tasarım değişikliği gerektiğinde yalnızca View katmanında çalışılır; bu sırada iş mantığı (Model) veya kontrol mekanizması (Controller) ile ilgili kodlara dokunulması gerekmez. Bu, ekip çalışmasını kolaylaştırır ve uygulamayı büyütmeyi daha basit hale getirir. Ayrıca, kodun okunabilirliğini artırarak yeni ekip üyelerinin projeye hızlıca adapte olmasını sağlar.
Sonuç olarak, MVC, yazılım projelerinde düzeni ve modülerliği sağlayarak hem geliştiricilerin işini kolaylaştırır hem de uygulamanın uzun vadede daha sürdürülebilir olmasını sağlar.